دربارهٔ پژوهشکده نجوم
نجوم به عنوان علمی برای مطالعهی جهان فراتر از جو زمین شناخته میشود. نجوم علمی است بر مبنای رصد و پیوندی قوی با علوم دیگر مانند فیزیک و دیگر شاخههای علوم بنیادی(پایه) دارد. فناوری و پیشرفت های آن نقش اساسی در نجوم دارد. پژوهشکدهی نجوم با مأموریت راهاندازی نجوم نوین در ایران، شامل نجوم نظری، نجوم رصدی، اختر فیزیک و نجوم محاسباتی در اوایل سال ۱۳۸۶ تأسیس شد تا نجوم و کیهانشناسی را به صورت منسجم مطالعه و دربارهی آن تحقیق کند. طی چند دهه گذشته ، تحقیقات نجومی و کیهانشناسی به سمت اخترفیزیک نظری و کیهانشناسی متمایل شده است که نتیجه عدم سرمایه گذاری در امکانات رصدی و فناوریهای مربوط به آن است.
استراتژی پژوهشکدهی نجوم این است که نقش برجستهای در تحقیقات نجوم چه در داخل ایران و چه در سطح بینالمللی داشته باشد. با توجه به تخصص و منابع موجود در پژوهشگاه دانشهای بنیادی، نجوم فراکهکشانی هسته اصلی برنامههای رصدی ما را تشکیل می دهد. اما این پژوهشکده مطالعه در زمینه سیارات فراخورشیدی و اخترفیزیک محاسباتی را هم در دستور کار خود دارد. با توجه به اهمیت مطالعات نظری، گروهی توانمند در زمینه کیهانشناسی عالم اولیه در اوایل سال ۱۳۹۰ در پژوهشکدهی نجوم تاسیس شد.
در مطالعات اخترفیزیک فراکهکشانی، تمرکز بر روی شکلگیری و تحول کهکشانها با استفاده از طیف آنها، مطالعه شاخصهای ستارهزائی، بررسی ارتباط بین کهکشانها با محیط میانکهکشانی، تحقیق در مورد هستههای کهکشانیفعال (AGN)، شناخت محیط میانستارهای و سیر شکلگیری و تحول ستارگان پر جرم، بازسازی جرم با استفاده از همگرایی گرانشی و مطالعه هالههای کهکشانی با استفاده از رصدهای انجام شده و محاسبات عددی است. ما بر روی سیستمهای کهکشانی از کهکشانهای کوتوله تا خوشههای کهکشانی مطالعه میکنیم. همچنین تکنیکهای آنالیز عددی و شبیهسازی بر مبنای دادههای رصدی نیز در پژوهشکده نجوم در حال انجام است.